اینستاگرام این روزها همه را به عکاسی علاقه‌مند کرده است. پنج تکنیک ساده اما موثر برای رسیدن به بهترین نتیجه هنگام عکاسی از غذا وجود دارد. این تکنیک‌های به ظاهر ساده توسط عکاسان بسیاری استفاده می‌شود و نتایج خیره کننده‌ای نیز به همراه دارد. بنابراین تداوم در رعایت آنها می‌تواند شما را در ثبت تصاویر خود حرفه‌ای کرده و زیبایی بسیاری به کارتان ببخشد. بنابراین آماده شوید که قرار است از این پس همانند یک حرفه‌ای از غذاها عکس بگیرید.در این مقاله خواهیم گفت که چگونه با رعایت این نکات تصاویری بهتر و حرفه‌ای ثبت خواهید کرد.
۱. انتخاب زوایای مناسب
با نگاهی گذرا به عکس‌های حرفه‌ای در زمینه غذا، متوجه الگو‌های یکسان فراوانی خواهید شد. عکاسان حرفه‌ای ممکن است بارها و بارها از زوایای یکسانی در ثبت تصاویر خود استفاده کنند و این موضوع به هیچ وجه نباید سبب ترس شما از تکراری شدن کارهایتان شود. عکاسی از بالا به صورت فلت (موازی با صحنه) و نیز عکاسی از روی میز و به صورت عمود بر صحنه از جمله زوایای مورد علاقه بسیاری از عکاسان حرفه‌ای است.
برای شروع در عکاسی از غذا، این زاویه‌ها می‌تواند آغاز مناسبی باشد. اما در انتخاب هریک از آنها دقت داشته باشید. هیچ‌گاه زاویه‌ای را به طور تصادفی انتخاب نکنید. چرا؟ زیرا شما کارگردان آن تصویر هستید. یک عکاس راوی صحنه‌ای است که می‌خواهد آن را به تصویر بکشد. بنابراین بایستی همانند کارگردانان، روایتگر داستانی باشید که در پس تصویرتان نهفته است و تلاش می‌کنید آن‌را بیان کنید.
برای درک بهتر راز و داستان غذاها، تا می‌توانید به غذا به ویژه غذایی که در مقابل شما قرار داد فکر کنید. به اندازه، شکل، مواد اولیه، رنگ، مزه، ارتفاع و هر آنچه که درونش وجود دارد و آن را منحصر به فرد می کند. به طرز تهیه آن غذا، داستانی که در آشپزخانه از سر گذرانده و نیز هدف آشپز فکر کنید. سپس دوربین را به گونه در دست بگیرید که بتوانید داستان خود را بازگو کنید.
۲. سوژه‌ای را به عنوان قهرمان انتخاب و آن را دوره کنید
هر داستانی قهرمانی دارد و زمانی که داستان شما یک صحنه برای عکاسی باشد؛ قهرمان داستان سوژه اصلی خواهد بود. بدیهی است که غذای اصلی در هر عکس کانون توجه باشد. این غذا دلیل ثبت آن تصویر بوده‌است بنابراین باید صحنه را به گونه‌ای چیدمان کرد که قهرمان داستان درخشش بیشتری داشته باشد.
حال که قهرمان داستان‌تان را یافتید؛ آن را با عناصر دیگر مانند مواد غذایی، ظروف، گیاهان، پارچه‌ها، ادویه جات و… احاطه کنید. با تاکید فراوان به خاطر داشته باشید که دیگر عناصر حاضر در صحنه حکم سیاه لشکر را دارند و تنها در خدمت قهرمان اصلی داستان هستند؛ بنابراین نباید به نقش سوژه اصلی آسیب بزنند. از آنها برای ایجاد عمق فیزیکی و رساندن بهتر پیامتان استفاده کنید.
۳. نور طبیعی را برای داشتن بهترین نتیجه تغییر دهید
نور در عکاسی از مهمترین ابزاهاست و در عکاسی از غذا که دیگر نور پادشاه است. استفاده نامناسب از نور، عکس را خراب می کند و حس مخاطب را از بین می‌برد. اما اگر بتوانید نور را به کنترل خود درآورید و بازی با آن را یاد بگیرید؛ یک درجه سطح تصاویر خود را بالا خواهید برد و به اهداف خود در بیان داستان‌تان نیز می‌رسید.
نور طبیعی به دلیل پایدار نبودنش گرچه بهترین گزینه برای عکاسی نیست؛ اما استفاده از آن نیز در بسیاری از موارد می‌تواند راه‌گشا باشد. نور طبیعی به دلیل طیف خاصی که دارد و برای چشم انسان کاملا آشناست؛ برای عکاسی از غذا مناسب است. زیرا در این ژانر تاکید بر طبیعی بودن (چه غذا و چه فرآیند آشپزی) اهمیت فراوانی دارد.
اگر قصد استفاده از نور طبیعی را دارید؛ کنار پنجره‌ها مکان مناسبی خواهد بود. اما ممکن است شدت تابش به قدری باشد که سایه‌های خشن و یه شدت تیره در کنار روشنایی بسیاری زیاد و زننده ایجاد کند. در چنین حالتی که به اصطلاح کنتراست عکس بسیار بالاست؛ ثبت تصاویر از غذا نتیجه خوشایندی به همراه نخواهد داشت. بنابراین بهتر است از دیفیوزر یا اصلاح کننده‌های نور استفاده کنید. این وسایل که قیمت بالایی هم ندارند؛ در موارد بسیاری می‌توانند شما را یاری کنند. اگر هنگام ظهر و زیر نور مستقیم خورشید بخواهید عکاسی کنید؛ دیفیوزرها قاعده بازی را به کلی دگرگون خواهند کرد.
اگر با استفاده از نور طبیعی عکاسی می‌کنید؛ بازی با نور می‌تواند همان بازی با دیفیوزرها باشد. اگر توانایی و فرصت خرید این لوازم را ندارید؛ تنها کافی است پارچه‌ای به رنگ سفید در مقابل پنجره‌تان آویزان کنید.
گزینه بعدی استفاده از رفلکتورها یا بازتابنده‌های نور است. ممکن است بخش‌هایی از صحنه تاریک‌تر شده و نیاز به تابش نور داشته باشند. برای از بین بردن سایه‌های تیره و روشن‌تر شدن برخی نواحی، به رفلکتور نیاز دارید. این ابزار در ابعاد و رنگ‌های گوناگون به فروش می‌رسد که می‌تواند سایه‌های رنگی نیز ایجاد کند. اما بهترین انتخاب در عکاسی از غذا، استفاده از رفلکتورهای سیاه و سفید است. تنها کافی است به فروشگاه‌های نوشت‌افزار رفته و تخته‌های یونولیتی باریک که در ساخت ماکت معماری کاربرد دارند را تهیه کنید.
پس زمینه صحنه شما نیز در نتیجه نهایی تاثیر فراوانی دارد. همواره به خاطر داشته باشید که همه چیز بایستی حول محور سوژه اصلی بگردد. بنابراین استفاده از پس زمینه بازتابنده نور یا زمینه خیلی روشن (مانند سفید) کار را به کلی خراب می‌کند. بنابراین بهتر است با استفاده از مقواهای بزرگ و تیره رنگ، زمینه را برای بهتر نمایش دادن سوژه خود فراهم کنید.
۴. ترکیب‌بندی، مهمترین بخش عکاسی
اگر از من بپرسند که تفاوت یک عکاس خوب با یک عکاس بد یا یک عکاس و فردی ناآشنا به عکاسی چیست؟ تنها می‌گویم “ترکیب‌بندی”. داشتن دوربین گران و باکیفیت، لوازم حرفه‌ای و استودیویی بزرگ از هیچ‌کس عکاس خوبی نساخته است. البته تجهیزات مناسب اهمیت فراوانی در حرفه عکاسی دارد اما همه چیز نیست. تصاویر بسیاری وجود دارد که دیدنشان ما را به خود جذب می‌کند. برخی از این تصاویر با دوربین تلفن همراه ثبت شده و از نور طبیعی آن‌هم بدون هیچ تغییری استفاده کرده‌اند. پس چرا مخاطب را به خود جذب می‌کنند؟ پاسخ بسیار آشکار است؛ ترکیب‌بندی
چشم انسان هنگامی که عکسی را می‌بیند پیش از اینکه به نور یا کیفیت آن توجه کند؛ اجزای تشکیل دهنده آن تصویر، چیدمان و ترکیب‌بندی و البته ارتباط اجزا با یکدیگر را بررسی می‌کند. همین موارد است که مخاطب را درگیر موضوع می‌کند. اگر نتوانید ترکیب درستی بچینید؛ به‌گونه‌ای که اجزا با یکدیگر در ارتباط باشند، سوژه اصلی مشخص و صحنه نیز چشم‌نواز باشد؛ به احتمال بسیار عکس خوبی نخواهید گرفت.
برای ترکیب‌بندی درست، به ویژه هنگام عکاسی از غذا، دو عنصر بسیار مهم را بایستی در نظر داشت؛ خطوط و لایه‌ها. نخستین و البته مهمترین استانداردی که بایستی در ترکیب بندی بدان توجه کنید؛ در نظر گرفتن نقاط طلایی است. نقاط طلایی و خطوطی که این نقاط را به یکدیگر متصل می‌کنند؛ از جمله مهمترین بخش‌های یک تصویر به شمار می‌روند.
بدون شک با چیدمان دقیق وسایل خود در خطوط و لایه‌های مناسب، می‌توانید چشم مخاطب را به سمت سوژه اصلی و قهرمان داستان خود حرکت دهید. بنابراین چشم بیننده بی‌هدف در تصویر شما به این سو و آن سو نمی‌چرخد؛ بلکه آن چیزی را می‌بیند که شما خواسته‌اید. در مرحله بعد نیز با دیگر عناصر ترکیبی، صحنه را پر می‌کند.
یادآوری می‌کنم که خطوط و نقاط طلایی گرچه استاندارد مهمی به شمار می‌آیند؛ اما می‌توانید با چیدمان خلاقانه عناصر، خطوط و لایه‌هایی بسازید که داستان شما را در عکاسی از غذا بهتر روایت کند. فراموش نکنید که عکاسی یک هنر است و شما به عنوان هنرمند بایستی تا می‌توانید خلاقیت داشته باشید.
همان گونه که می‌دانید؛ عکس‌ها دو بعدی هستند و تنها طول و عرض دارند. بعد سوم (ارتفاع یا عمق) در تصاویر وجود خارجی ندارد. بنابراین برای به وجود آوردن چینین چیزی از اصلی به نام “پرسپکتیو” استفاده می‌شود. پرسپکتیو را می‌توان ایجاد و القای حس سه بعدی در هر اثر دو بعدی نامید. به بیان ساده‌تر، هنگامی که با استفاده از تکنیک‌هایی به تصاویر دو بعدی عمق ببخشید به گونه‌ای که ذهن مخاطب آن را به خوبی درک کند؛ آن اثر دارای پرسپکتیو است.
در عکاسی با استفاده از دوری و نزدیکی عناصر نسبت به سوژه اصلی که در اصطلاح به آنها لایه گفته می‌شود؛ چنین نتیجه‌ای به دست می‌آید. تصور کنید که می‌خواهید از گوشه صحنه و هم سطح با سوژه اصلی عکسی بگیرید. دراین حالت چیدمان صحنه به کلی تغییر خواهد کرد و بایستی با قرار دادن عناصر تکمیلی در جلو و پشت سوژه، به تصویر خود عمق و ببخشید. البته باید فوکوس بر سوژه اصلی باشد تا ذهن مخاطب به دیگر موارد منحرف نشود.
۵. ترکیبات خود را با محدود کردن رنگ ساده کنید
زمانی که به عنوان یک عکاس، عکاسی از غذا را آغاز کردم، عموما یک اشتباه بزرگ مرتکب می‌شدم و آن هم استفاده از رنگ‌های گوناگون بود. وجود عناصر رنگارنگ در تصاویر، سبب جلب توجه بیش از حد خواهد شد و دیگر قهرمان داستان نقش خود را به خوبی ایفا نخواهد کرد. بنابراین در استفاده از رنگ‌های گوناگون محتاط باشید. هنگامی که برای پر کردن تصویر خود از ظروف و عناصر ترکیبی دیگر استفاده می‌کنید؛ تا می‌توانید به سراغ رنگ‌های خنثی مانند خاکستری، قهوه‌ای، سفید(به ندرت)، سیاه و نقره‌ای بروید.
نکته بسیار مهم دیگر، استفاده درست از رنگ‌هاست. قرار دادن آزادانه هر رنگ کنار رنگی دیگر نتیجه چندان جالبی نخواهد داشت. به عنوان یک عکاس که به صورت رنگی عکاسی می‌کنید؛ بایستی تا اندازه روان‌شناسی رنگ‌ها را بدانید. البته این به معنای آگاهی کامل از آنها در ابتدای کار نیست. اگر حوصله‌اش را داشته باشید که چه بهتر، اما در غیر این صورت می‌توانید با آگاهی از رنگ‌های مکمل و متضاد و ارتباط آنها با یکدیگر، انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشید.
سخن پایانی عکاسی از غذا
موارد بیان شده دراین نوشتار، اصول و مبانی هنری در عکاسی از غذا بود که رعایت آنها به شما در ثبت تصاویر بهتر کمک خواهد کرد. تفاوتی ندارد چه مدت سابقه عکاسی داشته باشید، برخی از این اصول نیاز به یادآوری مداوم هستند و حتی خود من نیز بارها با مراجعه به این دست نوشتارها (حتی نوشته‌های خودم) برخی موارد را یادآوری می‌کنم.
هیچ‌گاه این اصول را در عکاسی از غذا فراموش نکنید:
- تا می‌توانید سادگی را سرلوحه کار خود قرار دهید؛
- زوایای مناسب را انتخاب کنید؛
- یک عکس، یک داستان، پس برای داستان خود قهرمانی بسازید بگیرید؛
- با نور بازی کنید و آن را به خدمت خود بگیرید؛
- ترکیب بندی خلاقانه اما درست داشته باشید (از آشفتگی بپرهیزید)؛
- از رنگ‌ها به درستی استفاده کنید و تا می‌توانید زمینه را خنثی نگه دارید.
