از زمانی که تلسکوپ جیمز وب به فضا پرتاب شد، هر چند ماه یکبار شاهد یک خبر جذاب مربوط به این تلسکوپ و کشف‌های بی‌نظیر آن بوده‌ایم. نسل جدید انسان‌ها باید به فکر خروج از زمین باشند و این کار بدون بهره‌گیری از ابزارهایی همچون تلسکوپ جیمز وب امکان‌پذیر نخواهد بود. با ساخت این تلسکوپ بالاخره به ابزاری دست یافته‌ایم که می‌تواند در این زمنیه به ما کمک کند.
آشنایی با تلسکوپ جیمز وب
جیمز وب از شاهکارهای دنیای مهندسی به شمار می‌آید. این تلسکوپ غول پیکر معلق در فضا نه تنها می‌تواند چندین هزار سیاره را در سایر منظومه‌ها به ما نشان دهد، بلکه این توانایی را دارد که ترکیب جوی آن‌ها را نیز به طور کامل مورد بررسی قرار بدهد. همان‌طور که می‌دانید با بررسی ترکیب جوی یک سیاره میتوان به ساختار کلی آن و همچنین وجود یا عدم وجود آب در آن سیاره به خصوص پی برد.
به طور کلی باید گفت که بهترین شانس ما به منظور پیدا کردن یک سیاره مناسب، استفاده از امکانات جیمز وب است. تلسکوپ جیمز وب به ما اجازه خواهد داد تا سیاراتی سنگی شبیه به زمین را پیدا کنیم که کاندیدای مناسبی به منظور خروج از زمین و آغاز زندگی فرازمینی هستند. اگرچه این تلسکوپ توانایی تجزیه و تحلیل سیارات مختلف را دارد، اما نباید فکر کنید که این تجزیه و تحلیل‌ها به راحتی صورت می‌گیرد.
اطلاعات جدید
اطلاعات جدید به دست آمده از تلسکوپ جیمز وب خبرهای جذابی را به ما ارائه می‌دهد. دانشمندان با بررسی اطلاعات ارسالی از این تلسکوپ پیشرفته سیاره‌ای فراخورشیدی با نام GJ 486 b را مشاهده کرده‌اند که به دور یک ستاره کوتوله قرمز می‌گردد. ستاره کوتوله قرمز مدنظر ما بیش از 26 سال نوری با کره زمین فاصله دارد و در صورت فلکی سنبه جای گرفته است.
درحالی که دانشمندان به دنبال پیدا کردن آب بر روی سطح این سیاره بودند، اثراتی از بخار آب در جو آن مشاهده شد. البته، باید به این نکته اشاره کنیم که این نظر هنوز تأیید نشده است، زیرا مشخص نیست که این آب واقعاً از خود سطح سیاره ساطع میشود و یا فقط در جو بیرونی آن جریان دارد. نباید فراموش کرد که این سیاره بیست و شش سال نوری با ما فاصله دارد، این یعنی برای رسیدن به آن باید به مدت بیست و شش سال مداوم با سرعت نور (سیصد هزار کیلومتر بر ثانیه!) حرکت کنید.
سیاره GJ 486 b
سیاره GJ 486 b یک نوع سیاره سخره‌ای به شمار می‌آید که به آن rocky نیز گفته میشود. این لقب به سیاراتی داده میشود که چه لحاظ حجم و چه از لحاظ اندازه بسیار بزرگ‌تر از زمین هستند. بزرگ‌تر بودن این سیاره نیز منجر به افزایش میزان گرانش آن خواهد شد.
همان‌طور که گفته شد، این سیاره به جای یک نوع خورشید، به دور ستاره خاصی به شکل کوتوله قرمز می‌چرخد. این نوع کوتوله‌ها به طور کامل با خورشید ما تفاوت دارند. در واقع باید گفت که کوتوله‌های قرمز در گذشته خود یک نوع خورشید بوده‌اند، اما در حال حاضر به پایان عمر خود نزدیک شده‌اند و شکل اولیه‌شان از بین رفته است. آن‌ها یک ستاره بی‌جان، سرد و خشن محسوب می‌شوند.
سیاره GJ 486 b فاصله کمی با این کوتوله قرمز دارد، در واقع به ازای هر یک و نیم روز، یکبار به دور آن می‌گردد. همین فاصله کم موجب شده است تا میزان دمای سطح این سیاره به هشتصد درجه فارنهایت برسد. این دما آنقدر زیاد است که نمی‌توان انتظار داشت آب به صورت جاری در سیاره GJ 486 b جریان داشته باشد.
با این وجود، ابزار خاص تلسکوپ جیمز وب (NIRspec) مشخص کرده است که در جو این سیاره مقداری بخار آب وجود دارد. در واقع اگرچه این سیاره خیلی نزدیک به ستاره مادر خود است، اما ظاهراً دارای اتمسفر است.
سارا موران از دانشگاه آریزونا در یک مقاله علمی و با بررسی شواهد ارائه شده توسط تلسکوپ جیمز وب بیان کرد است که «ما هنوز نمی‌توانیم بیان کنیم که آیا بخار آب پیدا شده بخشی از اتمسفر سیاره GJ 486 b است یا توسط ستاره کوتوله قرمز موجود در کنار آن به وجود آمده است. در واقع علی‌رغم پیشرفته بودن تلسکوپ فضای جیمز وب، فاصله بسیار زیاد ما از این سیاره موجب شده است تا ابزارهای این تلکسوپ نیز دچار خطا بشوند».
بخار آب ناشی از کوتوله قرمز
شاید این پرسش برای شما به وجود آمده باشد که چطور یک کوتوله قرمز می‌تواند از خود بخار آب به بیرون تراوش کند؟ باید گفت که کوتوله‌های قرمز دمایی بسیار پایین‌تر از خورشید ما دارند. بخش‌های خاصی از این کوتوله‌ها آنقدر سرد شده‌اند که بخار آب می‌تواند در آنجا به خوبی جابه‌جا شود. ظاهراً همین امر موجب شده است تا سیگنال‌های خاصی از این کوتوله و سیاره GJ 486 b به سمت تلسکوپ جیمز وب ارسال شود.
آینده اکتشافات
پیدا کردن آب و یا بخار آب بر روی یک سیاره سنگی دیگر از بهترین خبرهایی است که علاقه‌مندان نجوم به دنبال آن هستند. با توجه به توانایی‌های تلسکوپ جیمز وب میتوان انتظار داشت که در سال‌های آینده سیاره‌های دیگری همچون سیاره GJ 486 b را کشف خواهیم کرد. سیاره‌هایی که بخار آب یا در جو آن‌ها و یا در درون خود سیاره وجود داشته باشد. به این منظور باید باز هم از ابزارهای تلسکوپ جیمز وب (NIRISS و MIRI Webb) استفاده کنیم.
کوین استیونسون، یک محقق از دانشگاه جان هاپکیز بیان می‌کند: «پیدا کردن بخار آب در سایر سیارات سنگی می‌تواند خبر بسیار مناسبی باشد و یک پیشرفت عالی در نجوم است، اما باید توقع خود را خیلی بالا نبریم و کلیه خبرها و اطلاعات را با دقت پیگیری کنیم».
منبع: دیجیتال ترندز
